69 | Stuivenbergziekenhuis
Lange Beeldekensstraat 267
Het Stuivenberggasthuis, tegenwoordig meestal Campus Stuivenberg of Stuivenbergziekenhuis genoemd, is een openbaar ziekenhuis in Antwerpen. Het Stuivenberggasthuis werd gebouwd in opdracht van de Commissie van Openbare Onderstand en werd officieel ingehuldigd op 6 oktober 1884. Op 2 januari van het daaropvolgende jaar werd de eerste patiënt opgenomen en werd de instelling ook daadwerkelijk als “gasthuis van de armen” in gebruik genomen. De geschiedenis van het Stuivenbergziekenhuis is gekenmerkt door zowel originele bouwkundige vernieuwingsaspecten als door uiterst belangrijke geneeskundige en technische ontwikkelingen. Vele vooraanstaande artsen werkten er, onder wie Albin Lambotte, de grondlegger van de osteosynthese als nieuwe behandeling van beenbreuken, en Frits Sano, pionier voor geesteszieken. Hij richtte in het Stuivenberg ook de eerste verpleegsterschool in Antwerpen op. Meer recent is er een obesitascentrum opgestart, net als een dialyseafdeling en een brandwondencentrum. Noodzakelijk met de haven dichtbij, waar regelmatig ongevallen gebeuren.
De naam Stuivenberg verwijst naar een twaalf meter hoge heuvel gelegen ten noorden van de Antwerpse stadswallen, ooit platteland bezaait met molens. In 1592 richt de Spaanse landvoogd Pereyra op de helling van de berg een vesting op die de stad moet beschermen tegen aanvallen van protestanten uit Nederland. Het fort wordt in 1618 afgebroken en op de vrijgekomen ruimte komen een 14-tal ommuurde huisjes voor pestzieken die weg van de stad gehouden moeten worden. De fundamenten voor de Stuivenbergwijk zijn gelegd.
Met de komst van Napoleon wordt de Schelde vrijgegeven voor de handel waardoor de Antwerpse bevolking vanaf het begin van de 19de eeuw aanzienlijk groeit. Dat leidt tot capaciteitsproblemen in het stedelijke Sint-Elisabeth ziekenhuis, vandaar de behoefte voor een nieuw ziekenhuis.
In de nabije toekomst zal de site een nieuwe transformatie ondergaan. Met uitzondering van de psychiatrische afdeling zullen alle ziekenhuisactiviteiten verhuizen naar het nieuwe ZNA-ziekenhuis aan het Eilandje. De Stuivenbergsite zal een nieuwe invulling krijgen.
De filosofie van de architectuur is hier samen met de plattegrond van het Stuivenbergziekenhuis verwerkt tot een boom: de tuinen werden aangelegd omdat ze het genezingsproces zouden bevorderen. De ronde paviljoenen geven een open blik op de wereld: de aanblik van bomen, die rust geeft.
